Kaya gazı, Amerikan petrokimya sektöründe filizlenen bir sektör olarak karşımıza çıkmaktadır. Çıkarılması devamlı arttıkça Amerikan ve Avrupa enerji sektörünü önemli şekilde etkilemektedir ve bunda ki en önemli sebep ise enerji ihtiyacının sürekli artmasıdır.
Kaya gazı adı üstünde “Shale” adı verilen kayaçlar içerisinde bulunur. Jeolojik araştırmalar yapıldıktan sonra rezerv miktarı bulunur. Bulunan rezervler, maliyetleri karşılaması durumunda çıkarma işlemine başlanır.
Büyük kaya formları bulunduğu zaman bu yapıların sık formlarda olması, kaya içindeki gaz ve petrolün dışarı çıkarılmasını engelliyordu. Ancak günümüzde gelişen teknik yani Hydroulic Fracturing yani Fracking metodunun uygulanmasıyla artık daha fazla kaya gazı çıkarma işlemi yapılabilmektedir.
Çıkarma İşlemi
Uygun rezerv bulunduktan sonra kazı işlemine başlanılır. 2000 metre dikey kazı yapıldıktan sonra yatay yönde kazıya başlanılır. Gaz ve Petrolün bulunduğu forma ulaşıldıktan sonra damar oluşturması için kaya içerisinde patlama yapılır. Patlama işlemi sonrası özel karışım sıvı yani kimyasal, kum ve su karışımı bu çatlaklar içerisine gönderilir. Kumun sebebi çatlakların tıkanmasının engellenmesi, su ve kimyasallar ise; hem gaz ve petrolün akmasını sağlamak hem de mikroorganizmaların engellemektir.
Rezerv gaz ve petrol bu karışımın içerisine aktıktan sonra pompalar vasıtasıyla sıvı çekilir. Terminalde petrol ve gazın sıvı içerisinden ayrıştırıldıktan sonra bu sıvı tekrar kuyu içerisine geri pompalanır.
Çevreye Etkisi
Yeraltından sıvı ve rezervlerin çekilmesi yeraltında çatlaklar meydana getirir ve bu depremleri tetiklemektedir. Kimyasal dolu sıvının tekrar kuyuya geri gönderilmesi ile, yeraltında bulunan temiz sular ile karışmasına sebep olmaktadır. Bu sebeple Amerika’da çalışma yapılan alanlarda temiz su bulunmamaktadır.
Geleceği
Kaya gazı çıkarma işlemi pahalıdır. Aslında enerjiye olan talep ettiği için bu gaz satışından kar edilmektedir. Kuyulardaki rezerv çabucak bitmekte ve sürekli kuyu açılması gerekmektedir.
Türkiye’deki Rezervler
Türkiye’deki çalışmalar TPAO tarafından yapılmıştır. Aşağıdaki harita üzerinden de anlaşılacağı üzere, kanıtlanmış çalışmalar 2013 yılında yapılmıştır. Bulunan rezervlerin maliyetlere değmesi durumunda kaya gazı çıkarma işlemi yapılacaktır. Türkiye’deki rezervler Trakya ve Diyarbakır bölgesindedir.