Hava karardıktan sonra okyanus garip bir yer haline gelir; ay ışığı dünyanın en büyük cümbüşünü başlatır, derinliklerden acayip yaratıklar çıkar ve dalgalar mavi mavi ışıldarlar. Okyanusta bazı olaylar sadece karanlık çöktükten sonra gözlenir.
1. Biyo-Işıldama ya da Biyolüminesans
Bu resimleri belki önceden de görmüş olabilirsiniz.
Oldukça egzotik bir yerde şu anda gece. Dalgalar sahile vurmaktayken, su elektrik mavisi ve ışıl ışıl parlıyor.
Internette, sihirli gibi görünen biyolüminesans (biyo-ışıldama) koyunun fotoğrafı çok güzeldir. Hatta seyahat bloggerlarının, gerçek olayın o kadar da heyecan verici olmadığından şikayet ettiği olmuştur.
Sonuncusu doğru bile olsa, biyolüminesans (genellikle dinoflagellatlar denen planktonik organizmalar neden olur) oldukça şaşırtıcı bir doğa olayıdır.
2. Karanlıkta Parlayan Hayvanlar
Biyolüminesans, doğal bir kimyasal reaksiyon sonucu bir organizma tarafından görülebilir ışık yayılması, balıklar, kalamar ve yumuşakçalar gibi deniz canlıları arasında yaygındır. Derin denizlerde, türlerin çoğu, oralardaki ışığın ana kaynağı olarak biyolüminesandır.
Daha sığ olan sularda, biyolüminesan balıkların çoğu ışıklarını gece gösterirler.
”Fener balıklarının gözlerinin altında, bu bakteriler tarafından yayılan ışığı açığa çıkarmak için döndürebildikleri özel bir torba vardır, onlar bu parıltıyı geceleri avlanmak ve haberleşmek için kullanırlar,” diyor Dr. Matt Davis.
3. Ay Işığı Gezegenin En Büyük Şölenini Başlatır
Ay ışığının aydınlattığı bir geceden daha romantik bir şey yoktur, özellikle de Avusturalya kıyılarındaki Büyük Bariyer Resifi’nde bir mercansanız.
Ay ışığı tarafından, bahar mevsiminde, yılda bir gece, dünyanın en büyük şöleni başlatılır.
130’un üzerinde mercan türü aynı anda, yumurta ve spermlerini, sadece 30-60 dakikalık bir zaman dilimi içerisinde suya bırakırlar.
Bu toplu üreme olayı, tabiattaki senkronize davranışların en olağanüstü örneği olabilir.
Gametler (üreme hücreleri) – yumurta ve sperm hücreleri – bırakıldığında, spermlerin yumurtaları döllediği, su altındaki aşırı bolluğun arasına yayılmadan önce, kısa bir süre suda gezinerek, resifin şeklinin hayalet bir replikasını oluştururlar.
4. Köpek Balıkları ve Foklar Gökyüzü Aydınlığına Göre Hareket Ederler
Bazı foklar için, mehtaplı geceler tehlike demektir.
Kış aylarında, Güney Afrika’da, False Koyu’nda bulunan Sea Adası’nda, 60.000 pelerin kürklü fok balığı, suya girip çıkarak, denizlerde devriye gezen büyük beyaz köpek balıkları tarafından avlanma tehlikesini göze alırlar.
2016 Yılında yapılan bir çalışma, dolunaylı gecelerde yüzen fok balıklarının köpek balığı tarafından yenme riskinin daha fazla olduğunu ileri sürüyor, çünkü parlak ay ışığı onların karaltısını yüzeye düşürüyor ve onların aşağıda dolanan avcılara kolay bir yem olmalarına neden oluyor.
Fakat, foklara yapılan köpek balığı saldırılarının çoğu güneş batar batmaz gerçekleşiyor. Araştırmayı yapan bilim insanları, tan vakti gerçekleşen köpek balığı saldırılarını saydılar ve eğer dolunay varsa, günün bu zamanı fokların pek fazla avlanmadığını görerek şaşırdılar.
5. Her Gece Yüzeye Acayip Hayvanlar Çıkar
Karanlığın güvencesi altında, nadir görülen yaratıklar okyanus yüzeyine beslenmeye çıkarlar.
Humboldt kalamarı (jumbo karides olarak ta bilinir), yüzeyde gizlenirken görebileceğiniz en göz alıcı deniz hayvanlarından biridir.
Kalamar gün içinde, Doğu Pasifik Okyanusu’nun derin sularında, Amerika’nın batı kıyısına akıp giden derin sahanlık boyunca gizlenir ve her gece onlar akşam yemeği bulmak üzere yukarı çıkan pek çok okyanus canlısından biridirler.
Dikey (günlük dikine) göç – okyanus canlılarının akşam karanlığında yüzeye çıkmaları ve tan vakti aşağıya doğru gözden kaybolmaları – fazlaca yaygındır.
”Humbioldt kalamarının çoğunlukla yaptığı ana yiyecek maddesini takip etmektir, yani fener balığını,” diye açıklıyor Profesör Paul Rodhouse, kendisi bir Emekli İngiliz Antarktika Araştırması (BAS) mensubudur ve aynı zamanda organizasyonun eski biyolojik bilimler bölümü başkanıdır.
Bunun karşılığında, fener balığı da dikine göç eden zooplanktonu takip ederek dikine göç eder.
Kaynak: Popüler Bilim