Ülkemizde tersanelerin geçmişi Selçuklular devrine uzanmaktadır. Selçuklular döneminde Türklerin batıya doğru ilerleyişi, denizcilik açısından Emir Çaka Bey’in 1081’de ilk tersaneyi kurması ve 50 parçalık ilk Türk donanmasını inşa etmesiyle başlamaktadır. Selçuklular devrinde denizcilik alanında yapılan en önemli tesis Alaiye (Alanya) tersanesidir. 1227 yılında yapılan bu tersane, inşasının üzerinden sekiz yüzyıla yakın zaman geçmesine rağmen hala ayakta durmaktadır.
1390 yılında Gelibolu tersanesi ve 1455 yılında da Haliç tersanesi ile başlayan süreçler bu günlere kadar değişen teknolojilere uyumlu olarak süregelmiştir. Dünya denizciliğinde gemi inşa sanayi; gemi inşa, yat inşa, bakım-onarım, yan sanayi ve gemi geri dönüşüm olarak sınıflandırılmaktadır. Bu sektörler bir geminin dizayn aşamasından başlayarak geri dönüştürülmesi ile noktalanan bütün süreçleri kapsamaktadır. Ülkemizde faaliyet gösteren tersanelerin rekabet eşitliğinin sağlanması, standartlarının yükseltilmesi, üretim süreçlerinin ve çalışma alanlarının daha emniyetli, güvenli ve çevreye duyarlı hale getirilebilmesi amacıyla tesislerin İşletme İzin Belgelerine sahip olmaları 10.08.2014 tarihi itibariyle zorunlu hale getirilmiştir. Ülkemizdeki faal tersane ve gemi söküm tesislerine ilişkin 2003 ve 2016 yıllarına yönelik kıyaslama yapıldığında;
- 2003 yılında 37 adet tersane ve 550.000 DWT proje kapasitesi varken,
- 2017 yılında 79 adet tersane ve 4,52 milyon DWT proje kapasitesine ulaşıldığı görülmektedir.
Tersanelerde İstihdam
Gemi sanayi sektörümüzü oluşturan tersane, tekne imal ve çekek yerlerinde Eylül 2017 itibariyle yaklaşık 32 bin kişi istihdam edilmektedir.
Gemi Yan Sanayi
Ülkemiz gemi inşa sektörünün büyümesine paralel olarak gemi yan sanayimizdeki istihdam da sektörün yerli katkı oranı kapsamında 1’e 3 istihdam imkanı vererek, ülkemizin en büyük sorunu olan işsizliğin çözümüne katkı sağlamaktadır.
Kuru ve Yüzer Havuzlar
Kamuya ait olan Haliç Tersanesinde 3 adet ve Dz.K.K. Pendik Tersanesinde 1 adet, 6 adet kuru havuz faaliyetini sürdürmektedir. Ayrıca farklı tersanelerimizde bulunan 26 adet yüzer havuz ile tersanelerimizin toplam havuz kapasitesi 36 adete ulaşmaktadır.
Yat ve Tekne İmal Tesisleri
Eylül 2017 itibariye ülkemizde 155 adedi kıyılarda olmak üzere toplam 580 adet yat ve tekne imal tesisi, 26 adedi kıyılarda olmak üzere toplam 136 çekek yeri bulunmaktadır.