Gemi dümen komutları bir gemi manevrasını etkileyen en önemli hususların başında gelmektedir. Denizcilikte kullandığımız manevra komutları ise aşağıda görüldüğü üzere 2 kısma ayrılmıştır.
Komutlar
İskele alabanda (Hard a Port): Dümenin basılabildiği kadar iskeleye basılması için serdümene verilen kumandadır. Başlangıçta belirttiğimiz gibi maksimum alabanda açısı 30-35° dir.
Sancak alabanda (Hard a starboard): Dümenin basılabildiği kadar sancağa basılması için serdümene verilen kumandadır.
Sancak on (Starboard ten degrees): Dümeni dümen müşirinde on derece gösterene kadar sancağa basması ve orada tutması için serdümene verilen kumandadır.
İskele yirmi (Port twenty degrees): Dümeni, dümen müşirinde yirmi derece gösterene kadar iskeleye basması ve orada tutması için. serdümene verilen kumandadır.
Ortala (Midship): Bir tarafa doğru dümen tesiriyle dönmekte olan bir geminin pruvası, üzerinde olan dönme hızı ile istenen rotaya gelebilecek kadar yaklaştığı zaman dümenin omurga istikametine alınması için serdümene verilen kumandadır.
Karşıla (Meet her): Dümen ortalanmış olduğu halde geminin savrulmakta devam ettiği anlaşıldığı zaman bunu önlemek için dümeni pruvanın savrulduğu yönün aksi tarafına basması için serdümene verilen kumandadır.
Gelsin (Steer more to Port (veya starboard): Dümen sancak veya iskeleye basıldığı halde pruvanın daha süratli savrulması istenirse, bunu sağlamak üzere dümeni daha fazla basması için serdümene verilen kumandadır.
Viya (Steady): Geminin pruvası bir yöne çevrildik ten ve istenilen rotada seyrettikten sonra bundan ayrılmaması için serdümen verilen kumandadır.
Viya böyle (Steady as she go): Geminin pruvasının bulunduğu rotada dümen tutması için serdümene verilen kumandadır.
İyi böyle (Very well): Geminin pruvası istenilen bir rota veya kerterizde baş tut tuğu zaman bu şekilde dümen tutması için serdümene verilen kumandadır.
Kaç böyle (Pruva kaç?) (How does she had):Herhangi bir rotada dümen tutulurken veya yeni bir rotaya geçildiği zaman pruvanın hangi rotada olduğunu öğrenmek için serdümene verilen kumandadır.
İki derece sancakta git! (Steer Two degrees more): pruvanın gitmekte olduğu rotanın iki derece daha sancağına gelmesi için serdümene verilen kumandadır. Örneğin rota 198 ise bu kuman-dadan sonra 200 yapılır.
Diğer Manevra Komutları
Kaldır (Ease the Rudder): Dümeni sancaktan iskeleye veya iskeleden sancağa basması için serdümene verilen kumandadır. Buna “Karşılamak” da denir.
Ağır gelsin (Easy handsomely): Dümenin herhangi bir tarafa birdenbire basılması yüzünden pruvanın hızla savrulmasının önüne geçmek için serdümene, dümeni ağır ağır basması için verilen kumandadır.
İki derece iskelede git! (Steer Two degrees less): pruvanın, gitmekte olduğu Ro tanın iki derece daha iskele tarafına gelmesi için serdümene verilen kumandadır. Örneğin, rota 048 ise, bu kumanda verilince 046 yapılır.
Beş derece sancaktasın! (You are Steering five degrees much): İstenilen rota dan beş derece daha sancakta dümen tuttuğunu ve bunu düzeltmesini bildirmek için ser dümene verilen kumandadır.
Beş derece iskeledesin! (You are Steering five degrees little): istenilen rotadan beş derece daha iskelede dümen tuttuğunu ve bunu düzeltmesini bildirmek için serdümene verilen kumandadır.
Rota söylemek: Rota 132° Course 132 veya, “Bir-üç-iki” (one-three-Two). Dümeni 132° ye tut (Steer to 132°): pruvanın 132° de baş tutması için serdümene verilen kumandadır.
Dümen nerede? (How is the Rudder): Manevra sırasında diğer kumandalar veri lirken gerekli bir manevra işleme geçirilirken serdümene dümenin nerede olduğunu rapor etmesi için verilen kuman-dadır, bunun üzerine serdümen “iskele on-sancak alabanda-ortada” şeklinde bir rapor yapacaktır.
Yedir! (Mind your right Rudder): Örneğin bu kumandanın “Yedir Sancağa!” şeklinde verildiğini düşünelim. pruvayı iskeleye hiç kaçırmadan gemiyi ağır ağır sancağa almak için serdümene verilen kumandadır.
Sancağa (veya iskeleye) kaçma! (Nothing to…): Gemi seyrederken pruvanın sancak veya iskele tarafa savrulmaması isteniyorsa, buna dikkat etmesi için serdümene verilen kumandadır. Amerika’da denizciler Sancak (starboard) terimi için “Right” ve İskele (Port) teri mi için “left” kelimelerini kullanırlar. Bu sebepten Sancak alabanda “Right ful l Rudder” ve İskele alabanda “Left Full Rudder” şeklinde söylenir.