Evaporator ile Tatlı Su Üretimi
Evaporator’lar çalışma prensibi, içerisinde alçak basınç alanı oluşturularak, deniz suyunu düşük sıcaklıkta kaynatıp sonrasında da yoğuşturarak içerisindeki tuz ve partikullerden arındırıp, tatlı suya dönüştürülerek üretilmesidir. Kısa ismi ile” Eva” deniz suyunu öncelikle vakum ile kaynatır, suyun kaynama noktası atmosfer basıncında 100 derecedir. Fakat sıvılar alçak basınç (vacum) ortamında daha düşük sıcaklıklarda kaynar.
Eva‘nın doğru çalışması ve kaliteli su üretmesi için kaynama ilk adımdır. Kaynayan su buharı tuzdan ayrılarak bir şemsiye gibi bir demister veya filtrede toplanır, ve tekrar soğutularak tuzdan arınmış tatlı su olarak depoya basılır.
Eva‘lar kaynatma suyu olarak ana makinalarda kullanılan kapalı devre soğutma suyunu kullanırlar. Bu kullanılan suya ceket suyu denir. Eva‘lar ceket suyunu kullanabilmesi için, makina ceket suyunun yüksek sıcaklığa ulaşmış olması gerekir aksi halde verimli bir evaporasyon olmayacaktır.
Modern büyük gemilerde, ana makina sabit devirde çalışır ve içinde devir daim yaptırılan ceket suyu bir devre vasıtası ile Eva’ya bağlanır. Bu sayede eva’ya hep aynı sıcaklıkta ısıtılmış su gönderilirken böylece enerji tasarrufuda sağlamak hedeflenir. Ana makina devrinin değişken olduğu gemilerde ana makina tam devire ulaştıktan sonra eva devreye alınır. Açık denizde pompadan emilen su daha temiz olacağı için, eva’ların seyir esnasında kullanılması tavsiye edilir.
Evaporator’lerde karşılaşılan arızalar:
-
Enjekterin Kirlenmesi
Ejekter eva içinde vakumu yapan kısımdır. Ejekter aynı zamanda içeride biriken tuz ve diğer partikülleri dışarıya atar. Zaman içerisinde kirlenen ejekterin verimli olarak çalışamaması sonucu normal değerlerin altında su üretir.
-
Plaka’lı tiplerde conta’nın tahrip olması
Plakalı evaporatorlerde kullanılan contalar iki ayrı sıvıyı birbirinden ayırarak sızdırmazlık ve ısı transferi sağlar. Zamanla contaların deforme olması, bazende contalar için kullanılan özel yapıştırıcılar yerine uygunsuz yapıştırıcıların kullanılması sonucu sertleşen yapıştırıcı contanın tahrip olmasına sebep olur. Bunun sonucunda üretilen su kalitesi düşük, tam olarak tuzdan ve diğer partiküllerden arınmamış olu
-
Deniz Suyu Pompa Arızası
Deniz suyu pompası evaporator içerisine deniz suyunu yeterli basınçta gönderemez ise, evaporator içerisinde su üretimi için gereken vakum oluşmayacağından tatlı su üretimi ya hiç olmaz yada çok düşük miktarda olur.
-
Tatlı Su Pompa Arızası
Tatlı su pompası Evaporatorün ürettiği tatlı suyu geminin/teknenin tatlı su tankına basar. Pompa bir arızadan dolayı çalışmıyorsa üretilen su bahsedilen tatlı su tankına alınamaz.
-
Yetersiz Sıcaklık
Tatlı suya evrilmek üzere ünite içine giren deniz suyunun buharlaşma ve yoğuşma işlemi için gereken ısı sağlanamazsa üretim olmaz.
-
Salinometre Arızası
Salinometre üretilen suyun tuzluluk oranını denetler. Salinometre alarmı genellikle *10 ppm‘in değerine ayarlıdır. Eğer üretilen su 10 ppm fazla bir tuzluluk oranına sahipse, sistem alarm akabinde üretilen suyu sistem içerisine tekrar gönderir ve aynı işlemi görür. Kirlenmeden ötürü salinometre düzgün çalışmayabilir. Bu durumda sistemde su üretimi olmaz.
*(Ppm: Parts Per Milion | 1 milyondaki partikül sayısı)
Kaynak: alestayacht.blogspot